Pestil, Anadolu’nun geleneksel lezzetlerinden biri olup genellikle kurutulmuş meyve ezmesi olarak tanımlanabilir. Doğal enerji kaynağı olan pestil, özellikle kış aylarında tüketilmek üzere yazın hazırlanır. İçeriğinde meyve, şeker (ya da bal), un ve bazen süt veya pekmez bulunur. Katkısız oluşu sayesinde hem sağlıklı hem de dayanıklı bir atıştırmalıktır.
Pestil yapımı sabır ve dikkat isteyen bir iştir, ancak doğal malzemelerle yapıldığında oldukça besleyici olur.
İşte geleneksel yapım süreci:
Meyve Seçimi:
Pestil genellikle dut, kayısı, erik, armut veya elma gibi meyvelerden yapılır. En yaygın olanı dut pestilidir.
Meyvenin Pişirilmesi:
Seçilen meyveler yıkanır, çekirdeklerinden ayrılır ve suyla birlikte kaynatılır. Meyveler yumuşayıp püre haline gelene kadar pişirilir.
Süzme Aşaması:
Pişen meyve karışımı bir süzgeçten geçirilir. Bu sayede çekirdek ve kabuk kısımları ayrılır, geriye pürüzsüz bir meyve suyu karışımı kalır.
Un ve Pekmez Eklenmesi:
Süzülen meyve suyuna az miktarda un veya nişasta (koyulaşması için) ve pekmez (tat ve dayanıklılık için) eklenir. Karışım kıvam alana kadar tekrar pişirilir.
Serme ve Kurutma:
Elde edilen karışım bez ya da özel sergi örtülerine ince bir tabaka halinde dökülür. Güneşte ya da düşük sıcaklıktaki fırınlarda kurutulur. Kuruduktan sonra bezden kolayca ayrılır ve ince tabaka haline gelir.
Kesim ve Saklama:
Kuruyan pestil istenilen boyutlarda kesilerek rulo yapılabilir ya da kare şekilde saklanabilir. Serin, kuru yerde uzun süre bozulmadan muhafaza edilir.
Türkiye’nin farklı bölgelerinde pestil farklı meyvelerle ve yöntemlerle yapılır. İşte en bilinen çeşitlerinden bazıları:
Dut Pestili:
En klasik türüdür. Malatya’da sıkça yapılır. Doğal tatlılığı ve yoğun aromasıyla öne çıkar.
Kayısı Pestili:
Malatya’nın meşhur kayısılarından yapılır. Rengi altın sarısı, tadı ise hafif ekşimsidir.
Erik Pestili:
Hafif mayhoş tadıyla farklı bir lezzet arayanlar için idealdir.
Yer Fıstıklı Pestil:
Klasik pestilin arasına kavrulmuş yer fıstığı eklenerek hazırlanır. Pestilin yumuşak dokusu ile fıstığın çıtırlığı birleşince ortaya eşsiz bir lezzet çıkar. Protein açısından zengin olduğu için enerjiye ihtiyaç duyanlar tarafından sıkça tercih edilir.
Cevizli / Fındıklı Pestil:
Klasik pestilin arasına ceviz veya fındık serilerek yapılır. Hem daha besleyici hem de lezzetli olur.
Yöresel Karışık Pestil:
Malatya’da geleneksel yöntemlerle yapılan bu pestil türü, birden fazla meyvenin karışımından hazırlanır. Dut, kayısı ve erik gibi meyvelerin birleşimiyle hem tat hem renk açısından zengin bir lezzet ortaya çıkar.
Yüksek enerji verir, özellikle sporcular ve yoğun çalışanlar için idealdir.
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Doğal şeker içerdiği için tatlı ihtiyacını sağlıklı şekilde karşılar.
Lif açısından zengindir, sindirimi destekler.
Kış aylarında vücut direncini artırır.
Pestil Çeşitleri